در زمینه ترجمه و نقطه نظرات مختلف در مورد آن بحث های زیادی وجود دارد.
این روزها ترجمه به ابزاری برای آگاهی از عقاید و اندیشه‌های پیشینیان، تبادل اطلاعات فرهنگی-هنری و ادبی میان زبان ها و کشورهای مختلف، آگاهی از آخرین دستاوردهای علمی و هنری، آگاهی از اوضاع سیاسی، اقتصادی و مبادلات تجاری تبدیل شده است. بدین ترتیب ترجمه را می توان از نقطه نظرات مختلفی بررسی کرد.
در ادامه قصد داریم به بررسی ترجمه و نقطه نظرات مختلف در مورد آن بپردازیم.
بیش پرداختن به بررسی دیدگاه های مختلف در مورد ترجمه، بهتر است آن را تعریف کنیم. ترجمه از نظر لغوی به برگردان یک متن از زبان مبدا به زبان مقصد اطلاق می شود. این تعریف تنها یک تعریف کلی از ترجمه است و در این باره دیدگاه های مختلفی برای واژه « ترجمه» از سوی متخصصان فن ترجمه بیان شده است که قصد داریم در این مطلب چند نمونه را بررسی کنیم:
ترجمه از دیدگاه کتفورد به معنای جایگزین کردن متن از زبان مبدأ به متن معادل در زبان مقصد می باشد. کتفورد معتقد است که حاصل این جایگزینی همیشه یک ترجمه خوب نیست؛ زیرا یک ترجمه به نظام های زبان مبدأ و مقصد، هدف مترجم از ترجمه متن، مخاطب یا خواننده متن و سبک متن مورد ترجمه بستگی دارد و انتخاب یک ترجمه از میان ترجمه‌های متفاوت نیز باید با در نظر گرفتن این عوامل صورت گیرد.
از نظر یوجین نایدا “ترجمه عبارت است از یافتن نزدیکترین برگرداندن طبیعی پیام زبان دهنده در زبان گیرنده که دارای معنا و سبکی مناسب باشد.”
ورنر وینتر “ترجمه را کوششی در جهت جایگزینی یک تجربه و یا فرمول خاصی از جهان پیرامون به زبان دیگر می داند” و پیترنیومارک می گوید “ترجمه فنی است که یک پیام نوشتاری در زبانی را با همان پیام در زبان دیگر جایگزین می‌کند.”
همچنین دیدگاه سروانتس در ترجمه اینگونه است: “یک ترجمه مثل پشت قالی فقط می تواند طرح کار را نشان دهد.”
و کولی هم برای دفاع از ترجمه آزاد خود می گوید:”ترجمه کلمه به کلمه و یا خط به خط به این می ماند که دیوانه‌ای حرفه ای دیوانه‌ای دیگر را نقل کند.”
حال بهتر است به ترجمه و نقطه نظرات مختلف در مورد آن بپردازیم.
معمولا ترجمه از نقطه نظرات مختلفی بررسی می شود؛ برخی ترجمه را از دید ادبی و برخی ترجمه را از دید فرهنگی بررسی و ارزشیابی می کنند. افرادی که معمولا در کسب و کار خود با کشورهای خارجی ارتباط دارند، ترجمه را از نظر تجاری و بازرگانی مورد ارزیابی قرار می دهند. برای محققان، دانشجویان، اساتید و دانشمندان نیز ترجمه از نظر دریافت اطلاعات در زمینه دستاوردهای علمی و تحقیقاتی بشر در سراسر دنیا حائز اهمیت است. ترجمه از دیدگاه سیاسی و حقوقی نیز دارای جایگاه ویژه ای است.
در مورد ترجمه و نقطه نظرات مختلف در مورد آن قصد داریم به بررسی ترجمه در زمینه های مختلف بپردازیم.
ترجمه ادبی به ترجمه متون در زمینه ادبیاب اطلاق می شود. معمولا ترجمه ادبی در قلمرو آثار ادبی (رمانها، داستانهای کوتاه، نمایشنامه‌ها، اشعار و غیره) صورت می پذیرد. در حقیقت ترجمه ادبی تعریفی واحد ندارد، زیرا این نوع ترجمه معمولا نیازمند انعطاف زیادی در به کارگیری لحن، محتوا و معادلات ادبی است.
در یک ترجمه خوب ادبی، مترجم باید نکات مختلفی را در نظر بگیرد تا بتواند ترجمه ای با ارزش و شایسته به مخاطب ارائه دهد. معمولا این نوع ترجمه نیازمند ریزبینی هایی از سوی مترجم است. مترجمینی قصد ترجمه متون ادبی را دارند باید دارای مهارت و تجربه بالایی در ترجمه ادبی باشند و کاملا با ارکان و اصول آن آشنا باشند. ای نرجمه در زمره سخت ترین و پیچیده ترین نوع ترجمه قرار دارد.
برخی ترجمه را از دید فرهنگی بررسی می کنند و معتقد هستند که ترجمه به را می توان به عنوان ابزاری برای ایجاد پیوند میان فرهنگ ها و ملل مختلف مورد استفاده قرار داد. در این زمینه، این دسته افراد، از ترجمه برای شناساندن فرهنگ خود به دیگر ملل و کسب اطلاعات از فرهنگ های مختلف استفاده می کنند.
این نوع ترجمه معمولا در دسته ترجمه عمومی قرار می گیرد. وظیفه مترجم در ترجمه چنین متونی ارائه متنی به صورت روان و خوانا است. ترجمه این متون باید به صورتی انجام شود که برای عموم مردم قابل درک و فهم باشد.
برخی از ترجمه به عنوان ابزاری برای برقراری ارتباط تجاری و بازرگانی میان کشورهای مختلف استفاده می کنند. این نوع ترجمه ها به ترجمه شفاهی جلسات تجاری، ترجمه متون و اسناد تجاری و بازرگانی و ترجمه نامه ها، مکاتبات اداری و تجاری میان شرکت ها در چند کشور مختلف دسته بندی می شوند.
مترجیمن متون اداری، تجاری و بازرگانی باید با اصطلاحات هر رشته مرتبط آشنا باشند و بتواند متن را به صورت دقیق و بی هیچ کم و کاستی ارائه دهد.
با توجه به پیشرفت علم و دانش و دستاوردهای جدید جهانی در زمینه تکنولوژی، نیاز به ترجمه بیش از پیش احساس می شود. محققان، دانشجویان، اساتید و دانشمندان نیاز دارند تا با خواندن مقالات دیگر دانشمندان در سرتاسر جهان میزان دانش خود را در سطح جهانی افزایش دهند. مجلات علمی، تحقیقات جدید، دستاوردهای پزشکی، اخبار فناوری و غیره همه و همه مواردی هستند که نیاز به ترجمه را برای این دست افراد نمایان می کنند.
دانشمندان و محققان داخل کشور برای انجام پروژه های تحقیقاتی خود باید اطلاعاتی به روز و در سطح جهانی داشته باشند. آنها همچنین برای مطرح کردن تحقیقات خود در جهان باید مقالات و دستاوردهای خود را به زبان مشترک علم یعنی انگلیسی ترجمه کنند.
ترجمه های علمی خود به رشته های گوناگونی تقسیم می شوند و معمولا مترجمینی که اقدام به ترجمه این نوع متون می کنند باید در رشته مورد نظر تخصص و دانش کافی داشته باشند.
سیاست در عرصه جهانی و در سطح کشوری اهمیت بسزا و انکار نشدنی دارد. در این راستا ترجمه به عنوان ابزاری برای آگاهی از روندها و اخبار سیاسی جهانی استفاده می شود. در زمینه حقوق نیز ترجمه از نظر آگاهی از تغییرات، اخبار و روندهای حقوق بین الملل اهمیت ویژه ای پیدا می کند.
ترجمه و نقطه نظرات مختلف در مورد آن بسیار است و در این مطلب به صورت کلی به برخی دیدگاه های کلی نگر در مورد ترجمه پرداختیم؛ اما آنچه که همیشه اهمیت دارد توجه به اصول ترجمه و ارائه ترجمه ای صحیح و مورد تایید است.
دیدگاهتان را بنویسید